صفر تا صد مزایا و معایب حمل کانتینری غلات
کارشناس ارشد بخش بازرسی غلات و محصولات کشاورزی پاسخ میدهد
با توجه به حجم وسیع واردات غلات به کشور، شرکتهای بازرسی کالا نقش تأثیرگذاری را در حوزه سلامت غلات وارداتی ایفا میکنند و از این منظر، آسیبشناسی بازرسی غلات در بخش کانتینری از اهمیت ویژهای برخوردار است. به همین بهانه، نگاشته در این شماره با مهندس فتحی، کارشناس ارشد بخش بازرسی غلات و محصولات کشاورزی به گفت وگو پرداخته است تا ابعاد مختلف، مزایا و معایب حمل غلات به صورت کانتینری را بررسی کند.
به گفته مهندس فتحی، بهطورکلی غلات و محصولات غلهای بستهبندیشده بهوسیله کانتینر حمل و جابهجا میشوند، بر همین اساس انواع بستهبندی در اوزان مختلف نظیر محصولات آردی در بستهبندیهای کوچک یک یا 5 کیلوگرمی یا محموله برنج و ذرت شیرین در بستهبندیهای 10، 25، 50 کیلوگرمی یا یک تنی است. در این شرایط، بارگیری و تخلیه محمولههای بستهبندیشده در کانتینر و همچنین خود کانتینر نسبت به وسایل حملونقل زمینی، ریلی، دریایی و یا هوایی از سهولت بیشتری برخوردار است.
وی با اشاره به اینکه شیوه کانتینری برای حمل کالای بستهبندیشده مناسب است، گفت: حمل کانتینری در حجمها و تناژهای بالا، با محدودیت وقتگیر بودن بارگیری و تخلیه همراه است. همچنین هزینههای بستهبندی کالا و اجاره کانتینر به عهده صاحب کالا است.
البته در اغلب محمولههای بستهبندیشده، ناگزیر به استفاده از روش حمل کانتینری هستیم و در برخی مواقع همچون حمل محمولههای برنج در تناژهای بالای چند ده هزار تنی در حملونقل بینالمللی میتوان کیسههای محموله را بدون استفاده از کانتینر بهوسیله کشتی حمل کرد.
شیوه تضمین سلامت غلات در حمل کانتینری
این بازرس غلات در خصوص ایمنی و بهداشت حمل کانتینری اظهار کرد: با توجه به اینکه محمولههای غلات مستعد جذب رطوبت بوده و متعاقب آن باعث فساد و نیز ایجاد حشرهزدگی در محموله میشود؛ باید تکتک کانتینرها پیش از بارگیری محموله، مورد بازدید و بازرسی قرار گیرند و سلامت، نبودِ شکستگی و منفذ، پاکیزگی و عاری بودن از بوی نامطبوع نیز باید بررسی شود. بهگونهای که تمام کانتینرها پس از بازرسی و بازدید و تائید از سوی بازرس، اجازه بارگیری خواهند داشت.
نکات قابلبررسی در کانتینرها پیش از بارگیری عبارتاند از:
- بررسی سلامت و عدم شکستگی و منفذ
- پاکیزگی، تمیزی و نداشتن بوی نامطبوع
- بسته شدن کامل و بدون نقص درب کانتینر
- تست ضد آب بودن درزگیرهای درب کانتینر
همچنین درباره پیشگیری از حشره زدگی و آلودگیهای بیولوژیک محمولههای غلات، کانتینر خالی پیش از بارگیری با مواد گندزدا ازجمله فرمالدهید، گندزدایی (Disinfection) میشود تا عاری از وجود حشرات و لارو و تخم آنها شود. پس از بارگیری محموله به داخل کانتینر، نیز بسته به نوع محموله برای جلوگیری از فعالیت حشرات و لارو آنها و آفتها، عملیات گازدهی (Fumigation) محموله طی روشهای استاندارد با استفاده از موادی نظیر متیل بروماید یا فسفید آلومینیوم انجام میشود. در این مورد، نفوذپذیری و تناسب جنس بستهبندی اهمیت ویژهای دارد.
قابلیت ردیابی و کنترل محموله در حمل کانتینری غلات
فتحی درباره فرآیند نمونهبرداری کالا در حمل کانتینری گفت: بازرسی محمولههای کانتینری باید در گمرکات ورودی کشور صورت بگیرد و در این مواقع، دسترسی بازرس به تمامی محموله در کانتینر برای نمونهبرداری از تمام بخشهای آن با محدودیتهایی همراه است.
بنابراین حمل کانتینری برای محمولههای بستهبندی به دلیل کنترلپذیر بودن هر بخش از محموله و ردیابی آن، محافظت از محموله در برابر تنشهای حین حمل از قبیل آسیبدیدگی بستهبندیها، ریزش محموله حین حمل که عملاً در حداقل زمان ممکن وجود دارد، سهولت بارشماری محموله در مبدأ و مقصد، سرایت نکردن خسارت و آسیبدیدگی احتمالی یک بخش از محموله به دیگر بخشهای محموله در سایر کانتینرها دارای امتیاز ویژهای است.
به صفر رسیدن کسری محموله در حمل کانتینری غلات
باوجوداین، در این روش حمل با محدودیتهایی همچون صرف هزینههای بیشتر و همچنین در برخی مواقع زمانبر بودن بارگیری و تخلیه در مبدأ و مقصد مواجه هستیم. برای مثال این موضوع در محمولههای برنج باسماتی از مبدأ کشورهای هند و پاکستان و یا دانه ذرت شیرین از مبادی کشورهایی نظیر اسپانیا و مکزیک مشاهده میشود.
شایان گفتن است؛ ازآنجاکه محمولههای بارگیری شده در کانتینر اکثراً بهصورت بستهبندی هستند نه به صورت فله، بنابراین احتمال ریزش محموله حین حمل که عملا در حداقل مقدار (یا میزان) ممکن می باشد.