ژاپن جزیرهای در شرق آسیاست که در اقیانوس آرام قرار دارد و به دلیل ریشه نام آن در زبان ژاپنی، به سرزمین خورشید تابان نیز مشهور است. این کشور مجموع های از 6852 جزیره است، اما 97 درصد از خاک آن را 4 جزیره بزرگ تشکیل میدهند. مساحت ژاپن 377.972 کیلومتر مربع است و از این میزان تنها 20 درصد برای کشاورزی مناسب است که بیشتر آن زیر کشت برنج است.
جمعیت 127 میلیونی ژاپن آن را به دهمین کشور پرجمعیت جهان تبدیل کرده است، از این جمعیت عظیم، 90.7 درصد در شهرها و 9.3 درصد در روستاها ساکن هستند. ژاپن از لحاظ اقتصادی کشوری پیشرفته به شمار میرود و از لحاظ تولید ناخالص ملی در بین 5 کشور اول جهان قرار میگیرد.
کم طرفدار بودن کشاورزی در بین مردم ژاپن
در دهه های گذشته کشاورزان کوچک درصد اصلی کشاورزان در ژاپن را تشکیل می دادند، اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی کشاورزی در سطوح بزرگتری انجام می گیرد و این صنعت در تلاش است تا با وجود کم طرفدار بودن کشاورزی در بین مردم، اعضای جدید پیدا کند.
کمبود زمین حاصلخیز، کمبود نیروی کار و عدم علاقه مردم به فعالیت در زمینه کشاورزی به یکی از مشکلات صنعت کشاورزی این کشور پیشرفته تبدیل شده است و کشاورزی آن را به گفته کارشناسان، به صنعتی بیمار تبدیل کرده است. از 11 میلیون کشاورزی که در دهه 50 میلادی در این کشور مشغول به کار بودند در حال حاضر تنها 2 میلیون فعال هستند و این نشان دهنده خطری بزرگ برای صنعت کشاورزی ژاپن است.
برای تغییر و بهبود صنعت کشاورزی، استفاده از تکنولوژیهای جدید مانند رباتها در مزارع ژاپن در چند سال گذشته رواج یافته است. برای مثال، تیمی تحقیقاتی در دانشگاه Utsonomiya در حال ساخت رباتی هستند که بتواند توت فرنگیهای رسیده را تشخیص دهد و آنها را بچیند.
گسترش استفاده از تکنولوژی در کشاورزی ژاپن، فروش را 2.5 درصد افزایش میدهد
به عقیده این تیم زمانی که توت فرنگی توسط انسان دست چین میشود کیفیت آن تا زمانی که به بازار ارائه میشود کاهش مییابد، اما با استفاده از ربات این میوه محبوب کیفیت خود را حفظ خواهد کرد. پیش بینی ها نشان میدهد که گسترش استفاده از تکنولوژی در کشاورزی ژاپن، فروش را 2.5 درصد افزایش میدهد و نیاز به نیروی کار را 30 درصد کاهش می دهد.
نیروی جوان ژاپن علاقه ای به کار در مزارع ندارد زیرا کشاورزی در این کشور همیشه به عنوان کاری سخت شناخته شده است، به همین دلیل و به منظور جذب نیروی کار جوان، شرکتهای بزرگ کشاورزی مانند Aeon به کارمندان خود ساعت های کاری منعطفی را ارائه میدهند، برای مثال کارمندانی که در مزارع کار میکنند میتوانند زمانی که هوا بارانی است سر کار حاضر نشوند و بجای آن ساعتهای کاری خود را در روزهای دیگر پر کنند.
میزان مصرف برنج نیز با کاهشی نیم درصدی به 8.45 میلیون تن خواهد رسید
ژاپن در سال زراعی 2018-2019، 1.56 میلیون هکتار زمین زیر کشت برنج خواهد داشت و انتظار می رود که از این میزان زمین، 7.58 میلیون تن برداشت داشته باشد. میزان مصرف برنج نیز با کاهشی نیم درصدی به 8.45 میلیون تن خواهد رسید.
میزان مصرف برنج در ژاپن سال های متوالی است که در حال کاهش است و در آخرین گزارش به 67.7 کیلوگرم برای یک خانواده دو نفره رسیده است. ژاپن به دلیل تمایل بیشتر کشاورزان به کشت برنج، در برخی از سالها با ذخیره بیش از حد برنج روبرو میشود و از این ذخیره در سال 2017-2018 تقریبا 11.5 هزار تن را صادر کرده است.
با تغییر ذائقه و رژیم غذایی مردم ژاپن، مصرف گندم این کشور افزایش یافته است و برای اولین بار در تاریخ این کشور، در سال 2011، مصرف گندم کشور بیشتر از برنج بود. ژاپن در سال 2014 پنجمین کشور جهان در بازار محصولات نانوایی با 26.4 میلیارد دلار ارزش خرده فروشی بود.
به برخی از کشاورزان توصیه شد تا 3 سال گندم کشت نکنند
در سال 2018-2019، ژاپن 213 هزار هکتار زیر کشت گندم دارد و میزان تولید 860 هزار تن خواهد بود. با توجه به افزایش تقاضای داخلی، تا سال 2017 زمین زیر کشت آن در حا افزایش بود تا این که به دلیل آفت گسترده در بین زمین های زیر کشت گندم، از سال 2017 با کاشه هکتار روبرو شد زیرا به برخی از کشاورزان توصیه شد تا 3 سال گندم کشت نکنند. گندم در بین کشاورزان معمولا به عنوان جایگزینی برای کشت برنج در برخی سالها تلقی می شود و انتخاب اول آنها نیست.
تقریبا 90 درصد از گندم مورد استفاده در ژاپن از طریق واردات تأمین می شود
4 کارخانه بزرگ در ژاپن با در دست داشتن 80 درصد از سهم بازار، صنعت تولید آرد و کشاورزی را کنترل می کنند. در مجموع بیش از 100 کارخانه آرد در ژاپن با ظرفیت 4.82 میلیون تن وجود دارد. از این میزان آرد تقریبا 40 درصد برای تولید نان و 30 درصد نیز برای نودل مورد استفاده قرار میگیرد. بر اساس آمار سال 2016، سرانه مصرف گندم و محصولات آن برای هر نفر 32.9 کیلوگرم است.
واردات گندم در سال 2018-2019 با کاهشی 100 هزار تنی به 5.8 میلیون تن خواهد رسید. تقریبا 90 درصد از گندم مورد استفاده در ژاپن از طریق واردات تأمین می شود.
در مجموع، با توجه به افزایش سن جمعیت ژاپن و کاهش جمعیت 250 هزار نفری در هر سال، مصرف غذا در این کشور در حال کاهش است و همین به کاهش دام وطیور و در نتیجه خوراک مورد نیاز برای آنها منجر شده است و مصرف غلات با کاهش مواجه شده است.
