جمعیت پناهجو در ایران دارای ششمین رتبه در جهان است! سازمان ملل متحد، بزرگترین نهاد انسانی جهان است که شامل آژانس های مختلفی است. برنامه جهانی غذا بزرگترین آژانس بشر دوستانه در این سازمان است. فعالیت برنامه جهانی غذا امداد غذایی در تمام کشور های است که بازوی کمک رسان غذا در سازمان ملل متحد محسوب می شود.
مواردی چون مقابله با کمبود ریز مغذی ها، سعی در کاهش مرگ و میر کودکان، بهبود سلامتی مادران، مبارزه با بیماری‌هایی از قبیل اچ آی وی و پروژه های غذا در ازای کار که به ارتقاء محیطی و ثبات اقتصادی و فرهنگی محصولات کمک می نماید، از مهمترین اهداف برنامه جهانی غذا درجهان است.
ایران نیز قریب به 30 سال است که به عنوان ششمین جمعیت پناهجو در جهان پذیرای پناهندگان افغان و عراقی است.از آنجاییکه ایران بازگشت به موطن پناهندگان را تنها گزینه پایدار می داند اما این افراد تا زمان بازگشت به وطن نیازمند کمک می باشند. تا آن زمان در راستای رسالت برنامه جهانی غذا، دولت جمهوری اسلامی ایران تلاش داشته است تا نیاز های غذایی اصلی تمامی پناهندگان ساکن مهمانشهرها را در غالب سبد غذایی ماهانه، برآورده نموده و ایشان را برای دستیابی به امنیت غذایی حمایت نماید.
در این شماره خبرنگار نگاشته با نگار گرامی، نماینده دفتر سازمان جهانی غذا در ایران به گفتگو نشسته است که ماحصل آن را در ادامه می خوانید.
سهمیه ماهانه 9 کیلو آرد برای پناه جویان تحت پوشش
وی در ابتدا با بیان اینکه برای هر پناهنده 16 کیلو سبد غذایی در ماه در نظر گرفته شده است که متشکل از آرد گندم، برنج، روغن، حبوبات و شکر است، افزود: در این میان آرد با اختصاص 9 کیلو، بزرگترین سهم را در سبد غذایی، دارد. از آنجا که قوت غالب پناه جویان افغان و عراقی آرد است برای ما نیز آرد، کیفیت و تهیه آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
گرامی در ادامه به نحوه تهیه آرد مورد نیاز این سازمان پرداخت و گفت: تا قبل از سال 2007 که سازمان غله زیر نظر وزارت بازرگانی قرار بگیرد گندم از سایر کشورها به بندر امام خمینی وارد و تحویل سیلو های سازمان غله کشور می شد. پس از آن در استان هایی که مهمان شهرها را تحت پوشش داشتیم به ازای گندمی که تحویل می دادیم با 20 درصد کمتر، آرد دریافت می کردیم که انجام آن طی فرمولی مشخص صورت می گرفت.
تا اینکه مدیریت جدید سازمان غله اعلام کرد انجام این کار برای ما مقرون به صرفه نیست و تصمیم گرفتیم گندم وارداتی توسط سازمان برنامه جهانی غذا، تبدیل به آرد شود اما پس از یکسال به این نتیجه رسیدیم که انجام این کار مغایر با سیاست های ماست. چراکه گندم در ایران وجود دارد و در صورت وجود قیمت رقابتی باید خرید از داخل کشور صورت بگیرد و با اینکه قیمت رقابتی آرد داخلی بیشتر از آرد وارداتی بود ما روند خود را تغییر داده و از آرد داخلی استفاده کردیم.
سازمان ملل تا کالا را دریافت نکند هزینه ای را پرداخت نمی کند
پروسه خرید نیز به این نحو است که در ابتدا کارشناسان منطقه ای ما که در خصوص خرید داخلی و منطقه ای تحقیق می کنند باید کارخانه را از لحاظ تجهیزات مورد بررسی قرار داده و تایید کنند. پس از تایید کارشناسان و تهیه لیست از کارخانجاتی که تجهیزات به روز مانند بولر را دارند آگهی مناقصه برای آنها ارسال می شود. نتایج آن را در شورا مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت یک کارخانه انتخاب می شود و طی قرارداد 6 ماه ای که منعقد می شود متعهد می شویم که به طور مثال هر ماه 6 هزار تن طی مدت 6 ماه از آنها خرید داشته باشیم. در این روش تولید کننده برنامه 6 ماه آتی را می داند و بر طبق آن می تواند خرید خود را انجام دهد.
در اینجا نکته ای را که باید در نظر داشت این است سازمان ملل تا کالا را دریافت نکند هزینه ای را پرداخت نمی کند. همچنین پیش پرداخت و خرید نقدی نیز وجود ندارد و کارخانه پس از تحویل کالا ظرف دو هفته یا 15 روز کاری از زمانیکه صورتحساب را تحویل داده است، مبلغ خود را دریافت می کند. بنابراین خرید ما از تولید کنندگان بزرگی است که توان انجام این کار را داشته باشد. درحال حاضر با کارخانه آرد ستاره یزد همکاری داریم.
آرد داخل گرانتر از آرد وارداتی است!
گرامی، با اشاره به اینکه مقبول بودن کالا برای مصرف کننده بسیار مهم است، گفت: تا قبل از این آرد بسیار مرغوبی را از استرالیا وارد می کردیم اما با وجود کیفیت بالا، برای پخت نان سنتی افغان به هیچ عنوان مناسب نبود.
پناهنده ها آرد را دریافت می کردند اما نمی توانستند آن را مصرف کنند و مجبور بودند آن را در بازار آزاد به فروش برسانند و این مساله که کالای اهدایی ما وارد بازار فروش شود مورد قبول سازمان ما نبود. لذا بر طبق این توضیحات دفتر مرکزی را متقاعد کردیم که خرید آرد از داخل کشور صورت بگیرد و از سال 2009 تا کنون منحصرا خرید را از داخل کشور انجام می دهیم.
با کارخانه های طرف مناقصه، تنها در قالب بازرگانی وارد تعامل می شویم
نماینده برنامه جهانی غذا سازمان ملل متحد در ایران به خط قرمز های عقد قرارداد با شرکت های خصوصی اشاره کرد و گفت: ما خط قرمزی در رابطه با ارتباط تجاری و ارتباط انسان دوستانه داریم. دلیل آن هم این است که این شبهه ایجاد نشود که کسی می تواند تخفیف زیادی به ما بدهد و از ما سفارش بگیرد چراکه انجام این کار در بازرسی برای ما مشکل ایجاد می کند.
بنابراین با کارخانه هایی که برای آنها مناقصه ارسال می کنیم هیچگونه همکاری بشر دوستانه ای نداریم و تنها در قالب بازرگانی با آنها برخورد می کنیم این مساله منافاتی با اینکه شرکتی بخواهد کمک انسان دوستانه داشته باشد، ندارد.
اما برای انجام آن باید از کانال دیگری وارد شود. کمک های دریافتی ما به صورت نقدی و کالا قابل پذیرش است. از آنجا که ما تنها از طریق حمایت های انسان دوستانه تامین بودجه می شویم لذا نمی توانیم بودجه ای برای هزینه های جانبی کمک ها، کنار بگذاریم.
بدین معنی که اگر از اهدا کننده ای 100 هزار تومان پول دریافت کنیم 70 هزار تومان آن را کالا می خریم و 30 هزار تومان باقیمانده را صرف هزینه های حمل، انبارداری، نگهداری و توزیع آن می کنیم. این است که در بحث کمک های غیرنقدی اگر به فرض اهدا کننده ای قصد داشته باشد چند تن آرد به ما اهدا کند هزینه های مرتبط با آن را نیز باید بپذیرد.
آرد تا چه زمانی در برنامه جهانی غذا ثابت است
وی در پاسخ به اینکه آرد تا چه زمانی در برنامه جهانی غذا ثابت است، گفت: در 30 سال گذشته مواد غذایی مورد نیاز را از داخل یا خارج از کشور خریداری کرده و در انبارها ذخیره می کردیم و در زمان مشخص بین پناه جویان توزیع می کردیم اما در برنامه سه سال آینده بنا داریم کمک های غیرنقدی را به کمک های نقدی تبدیل کنیم و مبلغی را مانند یارانه که به اقشار آسیب پذیر پرداخت می شود را پرداخت کنیم.
اما تنها چیزی که باقی می ماند آرد است که حفظ آن به درخواست خود پناهنده ها بوده است که تمایل داشته اند آرد را به همین صورت حفظ کنند چرا که تمامی پناهندگان با استفاده از تنور های خانگی، نان مصرفی شان تهیه می کنند و در صورت قطع آرد، مجبور خواهند شد آرد مورد نیاز را از نانوایی ها تهیه کنند بنابراین ما تصمیم گرفتیم آرد را به همین صورت در سبد غذایی نگاه داریم.
امکان درج لوگوی برنامه جهانی غذا بر روی محصولات بخش خصوصی وجود دارد
این مقام مسئول در سازمان جهانی غذا در خصوص نحوه مشارکت هنرمندان و بخش خصوصی در این برنامه گفت: هر ساله در 24 مهرماه و روز جهانی غذا مراسمی به این مناسب برگزار می شود و هنرمندان بسیاری با حضور در مراسم حمایت خود را اعلام می کنند.
همچنین حدود 10 سال است با بخش خصوصی آشنایی داریم و از همکاری بیشتر نیز حمایت می کنیم چراکه این مشارکت یک بازی برد-برد است. طی همکاری بخش خصوصی سازمان نیز، یک برنامه را برای آنان طراحی می کند تا درکنار اقدام بشر دوستانه ای که در راستای وظیفه اجتماعی انجام داده اند فضایی را به آنها اختصاص داده شود که دیده شوند و جامعه از اقدام انسان دوستانه آنها مطلع شود.
در این راستا شرکت های مختلفی به شکل های گوناگون با ما همکاری داشته اند که به عنوان مثال در مقابل کمک تقاضا دارند از لوگوی سازمان جهانی غذا، در کالای خود در جهت تبلیغات استفاده کنند. همچنین با برگزاری پروژه هایی یکساله، در قالب همایش، بازار های خیریه و… بنا به اینکه شرکت در چه زمینه ای فعالیت و کمک می کند و بر مبنای علایق و شرایط آنها برنامه ای برای دیده شدن آنها طراحی می شود.
