غلات و رکورد تخلیه آن در بندر امام خمینی تا یک میلیون و 700 هزار تن

فعالیت شرکت نظم آفرینان صنعت سهند در سال 1393 با راهبری پایانه کانتینری شماره یک بندر شهید رجایی در استان هرمزگان و با هدف ارائه خدمات کانتینری به صاحبان کالا در بزرگترین بندر تجاری کشور، آغاز گردید. پس از گذشت یک سال از شروع فعالیت های بندری، این شرکت نسبت به سرمایه گذاری جهت ساخت سیلوی مکانیزه 150 هزار تنی غلات و تأمین تجهیزات تخلیه و بارگیری در بندر امام خمینی ^(ره) اقدام نمود. طی این سرمایه گذاری تاکنون سه دستگاه برج تخلیه غلات با ظرفیت 600 تن در ساعت خریداری و در حال بهره برداری است که با توجه به امکان تخلیه بالا، از جمله تجهیزات به روز در سطح بنادر دنیا به شمار می رود و همچنین ساخت 20 کندوی سیلو اتمام شده و تجهیزات سیلو و خط انتقال مکانیزه آن در حال انتقال به ایران است.

در کنار سرمایه گذاری انجام شده، از سال 1396 نیز شرکت سهند با در اختیار گرفتن ترمینال غلات بندر امام خمینی ^(ره)، راهبری تمام تجهیزات استراتژیک تخلیه و بارگیری غلات و کالای عمومی غیر کانتینری، از جمله برج های تخلیه غلات، انواع جرثقیل، انلودرها و نیز بهره برداری از مجموعه سیلوی ترانزیت 70 هزار تنی غلات بندر امام خمینی ^(ره) را در دست دارد و در این سال ها موفق گردیده است که رکوردهای تخلیه و بارگیری غلات را ارتقا دهد به عنوان مثال در دی ماه سال جاری با تخلیه بیش از 1.700.000 تن غلات بالاترین رکورد ماهیانه تخلیه غلات را در بندر امام خمینی ^(ره) به ثبت رسانده است.

در این راستا به گفتگو با مهندس حکیمیان، مدیرعامل شرکت نظم آفرینان صنعت سهند نشسته ایم تا به تشریح بیشتر فعالیت این شرکت و خلاءها و پتاسیل های بنادر کشور به خصوص بنادر جنوبی بپردازیم.

ظرفیت نگهداری غلات در شرکت سهند

وی ابتدا در خصوص ظرفیت نگهداری غلات این شرکت گفت: سایت اختصاصی شرکت نظم آفرینان سهند در اراضی پشتیبانی بندر امام خمینی ^(ره) با مساحت تقریبی 100.000 متر مربع دارای 7 باب انبار مسقف است که ظرفیت نگهداری ماهانه بیش از 230 هزار تن غلات را دارد. در خارج از محدوده بندر نیز این شرکت دارای 2 باب انبار مسقف است که امکان نگهداری ماهانه بیش از 60 هزار تن انواع کالا از جمله غلات را فراهم نموده است. وجود باسکول های متصل به سیستم گمرک، مجهز بودن انبارها به سیستم های اعلان و اطفای حریق و دوربین های مدار بسته، نگهبانی شبانه روزی از جمله امکانات موجود در سایت های اختصاصی شرکت است.

احداث اولین سیلوی مکانیزه غلات با خط انتقال 1200 متر در بندر امام خمینی

حکیمیان در خصوص طرح های توسعه ای این شرکت بیان کرد: با توجه به اهمیت پروژه سرمایه گذاری سیلوی مکانیزه غلات بندر امام خمینی ^(ره) که اولین سیلوی مکانیزه با خط انتقال 1200 متر در کل کشور است و پیشرفت 65 درصدی این پروژه، اولویت اول این شرکت بهره برداری از سیلوها و گالری انتقال مکانیزه غلات از اسکله به سیلو است. در این میان با توجه به چشم انداز مناسبی که در حوزه تخلیه و بارگیری، نگهداری و ترانزیت غلات در بندر چابهار وجود دارد، ساخت ترمینال و انبارهای پشتیبانی در بندر چابهار نیز در برنامه های آتی شرکت در نظر گرفته شده است. همچنین ورود به طرح های لجستیکی و پروژه های دارای ارزش افزوده در بنادر کشور و همکاری با سازمان بنادر و دریانوردی در ارتقا بنادر و ایجاد بنادر نسل چهارم از جمله برنامه های بلند مدت این شرکت است.

مدیرعامل شرکت نظم آفرینان صنعت سهند در ادامه به پتانسیل بنادر ایران برای تبدیل شدن به هاب غلات اشاره کرد و گفت: تبدیل شدن ایران به هاب غلات منطقه به عوامل اقتصادی و سیاسی متعددی وابسته است اما وجود کشورهای بزرگ آسیایی تولید کننده غلات از جمله روسیه، اوکراین، قزاقستان و هند از یک سو و کشورهای مصرف کننده از جمله افغانستان، کشورهای حاشیه خلیج فارس و سایر کشورهای آفریقایی و آسیایی از سوی دیگر می تواند ایران را که موقعیت جغرافیایی مناسبی در منطقه دارد و از شمال به دریای خزر و از جنوب به خلیج فارس و آب های آزاد اقیانوس هند دسترسی دارد؛ به کانونی برای ترانزیت و مبادله غلات و نیز محصولات فرآوری شده از غلات تبدیل نماید.

سایه سیاه ستمگر تحریم و ارز بر سر کیفیت محموله ها و ترافیک ورود و خروج بنادر

وی در خصوص مهمترین چالش ها و خلاءهای بنادر کشور به ویژه بنادر جنوبی تصریح کرد: مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم ها و افزایش نرخ ارز، چالش و محدودیت های زیادی را برای سرمایه گذاران بخش غلات به ویژه سرمایه گذاران فعال در بنادر کشور به وجود آورده است لذا متأسفانه بسیاری از طرح های آغاز شده، متوقف و یا به سختی در حال پیشرفت است. از طرف دیگر بازرگانان بخش خصوصی نیز به دلیل نوسانات ارزی و محدودیت های تبادلات بانکی، مشکلات متعددی در واردات و ترخیص غلات داشته اند و گاها مجبور به توقف طولانی مدت شناورها در لنگرگاه می شدند که این امر علاوه بر کاهش کیفیت محمولات، ترافیک ورود و خروج بار از بندر را از حالت نرمال خارج و مشکلات بعدی در زمینه دپو و نگهداری در انبارها و سیلوها را ایجاد می کند.

حکیمیان افزود: در تخلیه، بارگیری و نگهداری برخی غلات مانند سویا و دانه های روغنی نیز شاهد نوآوری های جدیدی نبوده ایم. این محمولات عمدتا توسط جرثقیل از شناور تخلیه و با توجه به عدم امکان نگهداری اینگونه محمولات در سیلوها (بدلیل چسبندگی)، به ناچار در انبارهای مسقف نگهداری می‌گردند که این امر منجر به  اتلاف و از بین رفتن بخشی از محمولات هنگام جابجایی، دپو و بارگیری می‌گردد. به طور کلی باید گفت که خلأهای مذکور در این زمینه می تواند با ارتباط موثر صنعت و دانشگاه، همفکری با پژوهشگران و نیز حمایت از  شرکت های دانش بنیان مرتفع گردد.

لزوم توسعه ناوگان حمل و نقل ریلی و جاده ای متصل به بنادر کشور

وی در پاسخ به این سوال که دولت و بخش خصوصی در کدام بخش های صنعت استراتژیک غلات در بنادر کشور امکان سرمایه گذاری و حمایت دارند، گفت: در سال های اخیر به توسعه منابع و زیرساخت های لازم در زمینه تخلیه، بارگیری و نگهداری غلات توجه ویژه ای شده است که از جمله سرمایه گذاری های انجام شده و در حال انجام می توان به سرمایه گذاری در بخش ساخت سیلوهای نگهداری غلات در بنادر نوشهر، امام خمینی ^(ره)، چابهار و نیز توسعه و تأمین تجهیزات تخلیه و بارگیری در اسکله ها همچون افزایش تعداد برج های تخلیه غلات نسل جدید در بنادر چابهار، امام خمینی ^(ره)  و شهید رجایی اشاره نمود.

البته شایان ذکر است که با توجه به زنجیره بزرگ خدمات لجستیکی حوزه غلات، توسعه ناوگان حمل و نقل ریلی و جاده ای متصل به بنادر کشور به خصوص بنادر جنوبی نیاز ضروری به نظر می رسد و نیازمند حمایت بیشتری است.

مدیرعامل شرکت نظم آفرینان صنعت سهند اظهار کرد: در این میان متأسفانه توسعه پایدار شهرهای ساحلی و پسکرانه نیز اغلب توسط بخش های دولتی و خصوصی نادیده گرفته می شود. بخش عظیمی از نیروی انسانی با تجربه که در بخش های مختلف زنجیره واردات و فرآوری غلات در بنادر مشغول به کار هستند؛ نیازمند توجه بیشتری بوده و سرمایه گذاری در بخش های توسعه شهری و رفاه اجتماعی، خدمات درمانی و … کمک شایانی به حفظ نیروها و ارتقاء عملکرد خواهد نمود.

وضعیت ایمنی و بهداشت در بنادر

حکیمیان در پایان به الزامات ایمنی و بهداشتی در بنادر اشاره کرد و گفت: خوشبختانه در سطح بنادر کشور نظارت های مستمر سازمان غذا و دارو در بخش غلات و نیز نظارت های سازمان دامپزشکی کشور در بخش غلات دامی، همواره برقرار بوده و فعالان حوزه غلات ملزم به دریافت مجوز و پروانه فعالیت از این سازمان ها هستند. در راستای کنترل بهداشت و سلامت غلات وارداتی و نیز ممانعت از ورود غلات آلوده به داخل کشور، پایش های مستمر نهادهای نظارتی از زمان پهلوگیری شناورهای حامل غلات وارداتی تا زمان بارگیری به وسایل حمل و خروج محمولات از بنادر وجود داشته و شرکت نظم آفرینان صنعت سهند نیز با رعایت الزامات و دستورالعمل های ابلاغی و بکارگیری دکتر متخصص دامپزشکی و ناظرین فنی غذا و دارو موفق به اخذ پروانه بهداشتی از این سازمان ها گردیده است.

وی اضافه کرد: انجام آزمایشات و دریافت برگه قرنطینه دامی و نباتی، ضد عفونی انبارها و محل های نگهداری غلات، ضد عفونی وسایل حمل، پایش مستمر دما و رطوبت محمولات، سمپاشی و طعمه گذاری انبارها و جلوگیری از ورود حیوانات به داخل انبارها و… از جمله الزامات موجود در بنادر است.