سمینار آردسازی پتکوس ایران در تاریخ 24 شهریورماه سال جاری در محل نمایشگاه بین المللی با حضور فعالان صنعت آرد و تولیدکنندگان ماشین آلات آردسازی برگزار شد. در این سمینار مهندس تیرداد قلی زادگان، مدیر تولید پتکوس و دیاگرامیست به سخنرانی در خصوص بحث دیاگرام و مراحل آسیاب گندم به تفسیر پرداخت و سوالات فنی-تخصصی حضار را پاسخ داد.
نحوه قرارگیری غلطک ها و والس ها و دیاگرام در نوع آرد تولیدی نقش دارد
مهندس قلی زادگان ابتدا به مراحل مختلف آسیاب گندم و دستگاه های آن در کارخانجات آرد پرداخت و گفت: والس های شیاردار تحت سه عامل اصطکاک، فشار و برش، گندم را آسیاب و مغز گندم که 80 درصد اجزا را تشکیل می دهد، از پوسته جدا می کند لذا نحوه قرارگیری والس ها و غلطک ها در تولید نوع آرد اهمیت ویژه ای دارد به گونه ای که برای تولید آرد صنف و صنعت والس های اول، دوم و سوم باید به شکلی تنظیم شوند که سبوس کمتر خرد شود.
وی با اشاره به اینکه نحوه قرارگیری حالت غلطک ها متفاوت و به چهار روش، تیز به تیز، پشت به تیز، تیز به پشت و پشت به پشت است، افزود: در حالت پشت به پشت کمترین میزان خرد شدن سبوس رخ می دهد که در والس های اولیه برای تولید آرد صنف و صنعت مناسب می باشد اما در حالت تیز به تیز بیشترین میزان خردشدن رخ می دهد و برای تولید آرد کامل مناسب است.
شیب شیار غلطک ها بسته به نوع آرد درخواستی باید تنظیم شود
مهندس قلی زادگان با بیان اینکه طبق آزمایشات انجام شده در دنیا به زوایای معینی در شیار غلطک ها دست پیدا کرده اند، گفت: شیب شیار غلطک ها همیشه یکسان نیست و شیب بیشتر منجر به خردشدن بیشتر سبوس می شود لذا به عنوان مثال در والس های اول باید شیب کمتر باشد تا آرد صنف و صنعت تولید شود اما در والس های بعدی شیب باید بیشتر شود.
وی در ادامه به والس های صاف جهت آسیاب مغز گندم اشاره کرد و گفت: در این بخش باید توجه داشت که انتهای غلطک ها باید مخروطی شکل باشد تا پس از کار کردن و تحت فشار قرارگرفتن به صورت استوانه ای در بیاید که این نکته مهم در عملکرد آسیاب مغز گندم تاثیر قابل توجهی دارد.
میزان فشار غلطک ها با میزان آسیب نشاسته رابطه مستقیم دارد
این کارشناس صنعت آرد با اشاره به اینکه فشار غلطک ها تاثیر مستقیم بر روی نشاسته و میزان آسیب آن می گذارد، گفت: هر چه فشار غلطک ها بیشتر شود، آسیب نشاسته نیز افزایش می یابد لذا برای نان های مسطح میزان آسیب باید 18 واحد UCDو در نان حجیم باید 24 واحد UCD باشد. در نشاسته آسیب دیده جذب آب تا 5 برابرنشاسته آسیب ندیده افزایش می یابد اما باید توجه داشت که حد مجاز این آسیب باید رعایت شود.
وی در ادامه به الک و راندمان آن پرداخت و افزود: بهترین راندمان الک در دور 250 تا 280 دور در دقیقه و دوران 64 تا 68 میلی متر قرار دارد که در این حالت بهترین بازدهی و ریزش آرد صورت می گیرد. البته باید یادآور شد که دور بسیار بالا نیز مناسب نیست چراکه آرد فرصت ریزش پیدا نمی کند.
چگونگی طراحی دیاگرام با توجه به سخت و نرم بودن گندم
مهندس قلی زادگان به عوامل تعیین کننده در دیاگرام اشاره کرد و گفت: نوع گندم، میزان خاکستر مورد نیاز و رطوبت گندم سر والس درطراحی دیاگرام تاثیر دارند. لذا اگر دیاگرامی با توجه به این موارد و رعایت چینش صحیح ماشین آلات و والس ها طراحی شود می توان آردها را از نظر درجه بندی تفکیک کرد. در طراحی دیاگرام گندم سخت نیاز به والس های شیاردار کم بوده و تعداد مغزگیرها باید بیشتر باشد و از آنجاییکه چسبندگی آرد به سبوس در این نوع گندم کم است لذا نیاز به تایفون کمتر می باشد اما برای گندم نرم والس های ردیف برک تا B5 توسعه پیدا می کند و تعداد تایفون های سبوس باید بیشتر باشد اما ممکن است به مغز گندم گیر نیاز پیدا نکنید.
وی خاطر نشان کرد: باتوجه به اینکه کارخانجات آرد در نوع ورودی گندم اختیاری ندارند لذا دیاگرام ترکیبی بهترین نوع دیاگرام مناسب در ایران است که هر دو واریته گندم نرم و سخت را بتوان آسیاب کرد. در واقع این نوع دیاگرام برای هر دو نوع گندم پیش بینی شده است.
مقایسه و ارزیابی والس یک طبقه و دو طبقه
این دیاگرامیست در پایان به تفاوت والس یک طبقه و دو طبقه اشاره کرد و گفت: اگر والس B1 یک طبقه باشد، گندم آسیاب شده توسط لوله پنوماتیک وارد کانال الک می شود اما در والس دو طبقه، گندم یکبار در والس B1 و یکبار در والس B2 آسیاب و سپس وارد کانال الک می شود که نیاز به تعداد لوله پنوماتیک کمتر در این نوع دارد اما در والس های یک طبقه تعداد لوله های پنوماتیک افزایش می یابد . علاوه بر این یک والس دو طبقه قیمت پایین تری نسبت به دو والس یک طبقه دارد. در واقع باید گفت که هر دو والس از نظر کیفیت مناسب هستند اما در صورتی که محدودیت سرمایه و فضای آسیاب برای تولید بیشتر دارید ، والس دو طبقه در اولویت است.
هاشمی، مدیر اجرایی شرکت پتکوس ایران در پایان سمینار خبر داد: شرکت پتکوس آلمان یک دوره آموزشی برای صنایع نشاسته در بهمن ماه برگزار خواهد کرد لذا شرکت پتکوس ایران تصمیم دارد کسانی که در زمینه تامین قطعات فعالیت دارند، دو نفر از مدیران شرکت را با هزینه خود به این دوره آموزشی اعزام کند.
