محمد ناصر صدیقی، مدیرعامل شرکت تهران سازه در گفت و گو با نشریه نگاشته در پاسخ به سوال فوق، بیان داشت: هر کالایی در بازار دارای سطح پایین، متوسط و بالای قیمت است و سیلو های بتنی هم از این قاعده مستثنی نیستند. اختلاف 40 درصدی قیمت حد بالا و پایین دستمزد سیلو سازی ناشی از دو عامل ازجمله شرایط بی ثباتی اقتصادی یعنی افزایش تورم و کاهش ارزش پول ملی است که باعث افزایش اختلاف قیمت حد بالا و پایین شده است. عامل دوم به نحوه اجرا کار مربوط می شود که خود به چندین شاخه اساسی تقسیم می شود.
هزینه عملیات سیلو بتنی شامل چه موضوعاتی است؟
وی در ادامه افزود: هزینه های عملیات سیلوسازی شامل تجهیز و برچیدن کارگاه، دستمزد اکیپ قالب لغزنده و بتن ریزی و سایرهزینه های کارگاه شامل حقوق پرسنل و هزینه لوازم مصرفی و غذا که بعضی از این هزینه ها از جمله هزینه های تجهیز و برچیدن کارگاه ها با تلرانس مختصری برای تمام پیمانکاران مشابه است اما برای مثال در بحث دستمزد اکیپ قالب لغزنده، اختلاف فاحشی بین اکیپ های درجه 1 و اکیپ های درجه 3 و4 وجود دارد.
برای اجرا یک پروژه شامل 2 سیلوی 30 متری اختلاف قیمت دستمزد، شرایط اسکان و غذا بین اکیپی با کیفیت کار عالی، 2 یا 3 فورمن کاربلد، نفرات کافی برای آرماتور بندی، بتن ریزی و پرداخت نما برای شیفت های شب و روز و اکیپ های درجه 3 و4 با یک نفر فورمن و اکیپ نصفه نیمه که اغلب با اتکا به روش های نامتعارف خودشان را سرپا و بیدار نگه می دارند و کیفیت اجرایی آن در بهترین حالت، فقط ظاهر خوبی دارد، در حال حاضر به 250 میلیون تومان هم می رسد.
چرا زمینه سودجویی در سیلوسازی وجود دارد؟
مدیرعامل شرکت تهران سازه با بیان اینکه سیلو سازی به دلیل پیچیدگی های خاص خودش و عدم اشراف بخش نظارت به نرم ها و ریزه کاری های بحث اجرا، فضا را برای سوء استفاده برخی سودجویان فراهم کرده است، اذعان داشت: در شرایط فوق اگر پیمانکاری پیشنهاد قیمت حد پایین و یا پیشنهاد قیمت کمتر از حد پایین را دریافت کند، لزوما به این معنی نیست که درصدی از سود پیمانکاری صرف نظر کرده است.
متاسفانه درشاخه سیلو سازی بتنی شرایطی فراهم است که بعضی سودجویان با پیشنهاد قیمت های حد پایین و استفاده از اکیپ های ارزان قیمت، میانبرها و صرفه جویی های نامتعارف در اجرا، سود به مراتب بیشتری از پیمانکارانی که کار اصولی و با کیفیت را با 20 تا 30 درصد قیمت بیشتر انجام می دهند، می برند. کارفرمایان باید دقت داشته نمایند که هر ارزانی بی دلیل نیست.
آیا استانداردهای موثر بر افزایش عمر مفید سازه های سیلو بتنی وجود دارد؟
صدیقی در خصوص استانداردهای موثر بر افزایش عمر مفید سازه های سیلو، گفت: بر اساس تحقیقات و مطالعات آکادمیک انجام شده بر روی بتن، نمونه بتنی در شرایط آزمایشگاهی به مدت صد سال همواره در وضعیت افزایش مقاومت قرار دارد، به این معنا که در شرایط ایده آل، در داخل نمونه بتن حداقل 100 فعل و انفعال شیمیایی در حال انجام است و بین دانه های سیمان و شن و ماسه سال به سال پیوند های شیمیایی بیشتری ایجاد شده و به تبع آن نمونه بتن، چسبندگی و مقاومت بیشتری پیدا می کند اما اینکه ما شرایط ایده آل آزمایشگاهی را به سازه های بتنی تحت فشار و تحت فرسایش تعمیم بدهیم،
شاید تا حدی غیر منطقی باشد. با تمام این تفاسیرچنانچه دستورالعمل های آیین نامه بتن ایران (آبا) قبل، در هنگام و بعد از بتن ریزی رعایت شود، عمرمفید سازه های بتنی می تواند تا صد سال افزایش پیدا کند. هرچند این عدد 100 سال برای سازه هایی مانند سیلوهای بتنی که همواره در معرض سایش از داخل قرار دارند، احتمالا صادق نیست.
عمر مفید سازه را چگونه افزایش داد؟
وی در ادامه با اشاره به اینکه با رعایت دستور العمل های آبا می توان عمر مفید سازه بتنی را تا ده ها سال افزایش داد، خاطرنشان کرد: بسیاری از پیمانکاران و اکیپ های بتن ریزی یا به طور کامل از این دستورالعمل ها بی اطلاعند (به خصوص اکیپ های بتن ریزی) و یا اینکه به این دستورالعمل ها اهمیتی نمی دهند و یا به مرور زمان این دستور العمل ها را به فراموشی سپردند.
دستورالعمل های آبا به طور کلی شامل موارد طرح اختلاط بتن، ساخت بتن، رعایت ضوابط بتن ریزی و در نهایت کیورینگ یا نگهداری از بتن می شود. بخشی از این موارد که شامل ضوابط بتن ریزی و کیورینگ است با حضور مهندس ناظر در کارگاه و تذکرات وی تا حد زیادی رعایت می شود ولی در بحث آماده سازی بتن چناچه ساخت بتن توسط کارخانه های بتن و بدون رعایت موارد نظارتی از سوی کارفرما یا پیمانکار انجام شود، متاسفانه ضرر وارده غیر قابل جبران است.
صدیقی در پاسخ به این سوال که کارفرمایان در انتخاب شرکت سیلوساز باید به چه نکاتی دقت نمایند، گفت: در سال های اخیر رایج شده ات که کارفرمایان مستقیم به سراغ اکیپ های قالب لغزنده بروند و سعی در حذف پیمانکاران نمایند. از این رو کارفرمایان به بهانه صرفه جویی در هزینه ها، مهندسین و پیمانکاران با تجربه را از چرخه کار حذف کرده و سرنوشت میلیارد ها تومان سرمایه خود را به دست فورمن های درجه 3 و 4 می دهند. متاسفانه این امر تنها در صنف کارخانجات آرد دیده می شود.
نرخ اجرا سیلو بتنی باید به چه صورت باشد؟
وی در خاتمه افزود: کارفرمایان باید توجه داشته باشند که نرخ اجرا سیلو به صورت دستمزدی بین 15 تا 25 درصد کل مبلغ دستمزد اجرا است و دستمزد اجرا برای کیفیت کار قابل قبول و استاندارد با 5 تا 7 درصد تلرانس که بیشتر مربوط به هزینه های تجهیز کارگاه و درون کارگاهی می شود، عدد ثابتی است.
در نتیجه اگر پیمانکاری قصد انجام کار با کیفیت قابل قبول را داشته باشد، حداقل قیمت پیشنهادی وی از یک رقم مشخص نمی تواند کمتر باشد و کارفرمایان باید نسبت به پیشنهاد قیمت هایی که مقدار قابل توجهی کمتر از میانگین سایر قیمت های پبشنهادی است، با حساسیت بیشتری عمل کنند. انتخاب ارزان ترین پیشنهاد قیمت لزوما به معنی صرفه جویی مالی نیست بلکه در بسیاری از مواقع شرایط سواستفاده مالی را فراهم می کند.