چشـمانداز بازارهای جهانـی با بازگشـت دوباره ترامـپ
دنباسی رئیس شرکت esource AgR یکی از اعضای مؤسس کنفرانس گرینکام

با بازگشت دونالد ترامپ به عرصه قدرت در ایالاتمتحده، بازارهای اقتصادی در کشورهای مختلف متأثر خواهند شد و مقوله امنیت غذایی بهویژه در کشورهای فقیر تحت شعاع قرار خواهد گرفت. نگاشته در این شماره میزبان دنباسی، رئیس شرکت esource AgR یکی از اعضای مؤسس کنفرانس گرینکام شده است تا ضمن بررسی وضعیت امنیت غذایی در سال 2025، آثار روی کار آمدن ترامپ بر بازار در سالهای آتی را واکاوی کند.
دنباسی درباره پیشبینی امنیت غذایی جهان در سال 2025 با توجه به جنگ جاری بین اوکراین و روسیه و وضعیت حاکم بر منطقه بهواسطه تنشهای اسرائیل و ایران گفت: در حال حاضر، کشورهای ناامن ازنظر غذایی به دلایل مالی، بیشتر در مناطق آفریقا و بنگلادش و جنوب شرقی آسیا متمرکز شدهاند. همچنین وضعیت سایر نقاط جهان گویای بهبود وضعیت آنان ازنظر امنیت غذایی است.
وی با اشاره به اینکه قیمت غلات در پایینترین سطح چهار سال اخیر قرار دارد، گفت: عرضه محصولات غذایی و غلات در سراسر جهان فراوان است؛ اما سؤال این است که آیا بودجه و ارز کافی برای خرید غذا برای آن کشورها وجود دارد؟ طبق گزارشهای اخیر وزارت کشاورزی آمریکا و سازمان ملل، امنیت غذایی در حال بهبود است و اگر مشکلی دیده میشود، بیشتر در جنوب آسیا، جنوب شرقی آسیا یا احتمالاً آفریقاست.
برای مثال، ارز کشورهایی مانند مصر با کاهش ۴۰ درصدی ارزش مواجه شده است. وقتی ارزش پول یک کشور ۴۰ درصد کاهش مییابد، قدرت خرید مردم نیز کاهش پیدا میکند؛ اما مردم به مصر کمک کردهاند و وامهایی برای خرید گندم و مواد غذایی به این کشور داده شده است. مشکلات بیشتر مربوط به کشورهایی مانند کشورهای جنوب صحرای آفریقا، مانند اتیوپی است. برخی از این کشورها به دلیل نبود ارز خارجی یا بودجه دولتی برای واردات غذا، واقعاً با مشکل روبهرو هستند. به همین دلیل، تمرکز جهان روی این مناطق ناامن ازنظر غذایی است؛ بهطور مثال بنگلادش همیشه ازنظر غذایی ناامن بوده است، اما این یک مشکل همواره وجود داشته است و ناآرامیهای اخیر و ضعف در رهبری سیاسی نیز به آن کمکی نکرده است.
دنباسی درباره چشمانداز بازار در سال 2025 و تأثیرات به قدرت رسیدن ترامپ بر بازار تصریح کرد: جهان در حال تقسیم شدن به قطبهای سیاسی مختلف است که به آن دوگانگی یا «دوقطبی سیاسی» میگویند. قبلاً جهانیگرایی یا آمریکا بهعنوان مرکز سیاسی و اقتصادی جهان، موجب توسعه اقتصادی در بسیاری از کشورها میشد. حالا شاهد هستیم که کشورهای گروه بریکس (BRICS) مانند چین و روسیه یا چین، روسیه، برزیل و هند واقعاً در حال متحدشدن هستند و این موضوع، مشکلاتی را ایجاد کرده است.
وی افزود: ورود ترامپ به قدرت، این شکاف را تشدید خواهد کرد، زیرا او تمرکز خود را بر «عظمت دوباره آمریکا» گذاشته است. در واقع ترامپ تمرکزی بر «عظمت دوباره جهان» ندارد؛ بنابراین تعرفههایی برای تجارت وضع خواهد کرد، احتمالاً ۵ تا ۱۰ درصد برای واردات عمومی کالاها به آمریکا در نظر خواهد گرفت. انتظار داریم که او بهویژه با چین سختگیر باشد و بهطورمثال تعرفههایی میان ۳۰ تا ۶۰ درصد برای کالاهای چینی اعمال کند. این موضوع، چهبسا موجب بسیاری از آشفتگیها و جنگهای تجاری شود؛ بنابراین، بهنظر میرسد ما به سالهای ۱۸۲۰ تا ۱۹۳۰ برمیگردیم؛ زمانی که تجارت و تعرفهها رایج بودند و این قضیه بر امنیت غذایی بسیاری از کشورها تأثیر خواهد گذاشت، بهویژه کشورهایی که از قبل نیز در تأمین امنیت غذایی خود مشکل داشتند.
زلزله بر زندگی مردم فقیر جهان با تعرفههای ترامپ
دنباسی با بیان اینکه جنگهای تجاری با پیامدهای اقتصادی و پیامدهایی برای امنیت غذایی همراه خواهد بود، گفت: یکی از نگرانیهای بزرگ ما با روی کار آمدن ترامپ، مسئله مردم فقیر جهان و چگونگی مواجهه آنها با تعرفههای ترامپ یا مسائل دیگر است. در ایالاتمتحده، ترامپ صرفاً پول بیشتری به کشاورزان آمریکایی خواهد داد. چیزی که به آن «ترامپ باکس» (Trump Bucks) میگویند، به کشاورزان بازمیگردد؛ بنابراین آنها مشکلی نخواهند داشت؛ اما خارج از آمریکا، این موضوع، چالشهایی به دنبال خواهد داشت.
پنلهای پیشبینیشده برای کنفرانس گرینکام 2025
دنباسی در ادامه به برگزاری کنفرانس گرین کام اشاره کرد و درباره روند برگزاری آن گفت: ما تازه شروع به تدوین برنامه کردهایم و در حال ساماندهی مسائل هستیم. بر اساس چارچوبهای کلی به موضوعاتی مانند کشورهای بریکس و تعرفههای ترامپ و تأثیرات آنها بر جهان در این کنفرانس خواهیم پرداخت.
علاوه بر این، ما یک پنل مصرفکننده نیز خواهیم داشت که درباره نحوه مدیریت آنها در مواجهه با این مسائل مانند جنگها، ترامپ یا تغییرات آبوهوایی صحبت خواهد شد؛ چراکه نوسانات آبوهوا همیشه برای فصل کشت در نیمکره شمالی اهمیت دارد. همچنین درباره رخدادهای مختلف کشورها صحبت خواهیم کرد. امیدواریم همانطور که ایالاتمتحده بودجه جنگ اوکراین را کاهش میدهد، بتوانیم درباره تلاشهای بازسازی در روسیه و اوکراین صحبت کنیم؛ اما این فقط یک امید است و به موفقیت مذاکرات صلح بستگی دارد. موضوع دیگری که درباره آن صحبت خواهیم کرد؛ سوختهای سبز است. ایالاتمتحده و اروپا شاید کمتر درگیر سوختهای سبز باشند و حداقل تحت ریاست جمهوری ترامپ در ایالاتمتحده، بیشتر به سوختهای فسیلی روی آورند.
وی در پایان در پاسخ به این پرسش که آیا در کنفرانس گرینکام، پنل ویژهای به ایرانگرین اختصاص داده خواهد شد، گفت: هنوز در حال مذاکره هستیم. نمیتوانم چیزی در این باره بگویم؛ اما میدانم که جیمز در حال صحبت با ایرانگرین است و ما در حال بررسی راههای پیش رو هستیم. این روزها هنوز اول راه هستیم؛ اما میخواهیم ابتدا تم کلی اجلاس را مشخص کنیم و سپس با آغاز سال جدید، پنلها و موضوعات بحث را تنظیم خواهیم کرد.