دکترای پدافند غیرعامل
یکی از گرایش های مقطع دکترا در رشته تغذیه، پدافند غیر عامل و از جمله رشته های بسیار مورد توجه و با اهمیت است. اولین و مهم ترین خدمت رسانی به آسیب دیدگان نجات یافته در زمان بحران، تامین مواد غذایی است و جایگاه نان در این میان بر هیچ کس پوشیده نیست. در بحران هایی همچون زلزله، فعالیت نانوایی ها نیز مانند سایر واحدهای صنفی متوقف می شود. مختل شدن جاده ها و راه ها، آرد رسانی را با مشکل مواجه کرده و قطع آب نیز گره دیگری بر سر راه تولید نان خواهد بود. در این مقطع، گروه های حساس تر سنی مانند کودکان و سالمندان با آسیب های جدی تری مواجه خواهند شد.
بهترین راهکار تامین مواد غذایی به مردم در این زمان، ارسال بسته های آماده مواد غذایی و نان هایی است که دارای ماندگاری بالاتری باشند. نانهای غنی شده و مطلوب، بهترین منبع غذایی آسیب دیدگان هستند چرا که امکان تامین مواد ضروری بدن همچون پروتئین ها و کربوهیدارت ها و حتی ویتامین ها و مواد معدنی با غنی کردن نان میسر خواهد بود. راه حل دیگر استقرار کانتینرهایی در نزدیکی مناطق زلزله زده و ارسال آرد و آب و مواد اولیه تولید نان می باشد تا امکان تولید نان سنتی به صورت تازه در محل برای مردم، فراهم شود.
سوال اینجاست؛ آیا در زمانی که تولید نان سنتی در اغلب استانها با مشکل کیفیت مواجه است، باز می تواند در زمان زلزله، گره گشای مشکلات تغذیه ای مردم باشد؟!
در زلزله اخیر کرمانشاه سازمان ها و ارگان های تصمیم گیر و مسئول در تامین نان، تجربه ای بس گرانبها را در مدیریت بحران و پدافند غیر عامل در حوزه تغذیه مردم کسب کردند.
بحث این مقطع، دفاع از نان صنعتی و یا نفی نان سنتی نیست! موضوع اصلی تغذیه مردم و رساندن نان در اولین ساعات بحران است. ساعاتی که آب، برق و گاز قطع شده و تولید نان به هیچ وجه امکان پذیر نیست. علی رغم بحث های مکرری که از سهم اندک نان صنعتی در سبد غذایی مردم جامعه می شود، به نظر می رسد که تقویت و حمایت از کارخانجات تولید نان صنعتی، بعنوان کاربردی ترین راهکار تامین نان در مواقع بحران باید در دستور کار دولت قرار گیرد. کارخانجات فعال در عرصه نان صنعتی نیز با اختصاص بخش مشخصی از تولید خود برای مواقع بحران می توانند همیشه در حالت آماده باش قرار گیرند. دولت در این میان با حمایت از واحدهای تولید نان سنتی و ارائه مشوق هایی به این واحدها چه در زمینه تامین آرد و مواد اولیه و چه در زمینه ارائه تسهیلات بانکی، می تواند در مدیران تولید کننده نان صنعتی انگیزه کافی را برای حضور پررنگ تر و سریعتر در مواقع بحران در مناطق نیازمند، ایجاد کند.
ایران با توجه به قرار گرفتن در منطقه ای نسبتا زلزله خیز باید مدیریتی مدبرانه تر در حوزه پدافند غیر عامل داشته باشد. تجربیات تلخ سال های گذشته نباید به فراموشی سپرده شود. دولت با برنامه ریزی صحیح و استفاده از کارشناسان خبره، باید در زمان زلزله از تصمیمات عجولانه و غیر منطقی جلوگیری نماید.
حسین حدادی
