چراغ سبز دولت به تهاتر نفت با خوراک دام؛ مشکل اصلی کجاست؟

چندی پیش، رئیس شورای تامین‌کنندگان دام کشور مطرح کرده بود که با تشدید تحریم‌ها تهاتر نفت با کالاهایی همچون نهاده‌ها شکل گرفته و ایران قرار است به روسیه نفت صادر کند و به جای آن نهاده دامی وارد کند. نگاشته میزبان محمدعلی ضیغمی، نائب رئیس اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دامی شده است تا در خصوص جزئیات این معامله عجیب آگاهی کسب کند.

چراغ سبز دولت به تهاتر نفت با خوراک دام؛ مشکل اصلی کجاست؟

به گفته ضیغمی موضوع تهاتر همواره یکی از راهکارهایی بوده است که هرگاه بحث ارز حاصل از صادرات و فروش نفت با مشکل مواجه شده، برای تامین کالاهای اساسی مورد استفاده قرار گرفته است. لذا با توجه به اینکه این روش یکی از راه‌های تامین ارز برای تامین کالاهای اساسی می‌باشد، راهکار مورد تاییدی می‌باشد؛ همان‌گونه که در سنوات گذشته بخشی از کالاهایی که در شرایط سخت تحریمی تامین شده از همین طریق بوده است.

البته شایان ذکر است که اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دامی به‌عنوان بخش خصوصی و تشکل اصلی در تامین نهاده‌ها اساسا از این پیشنهاد و روند اجرای آن اطلاعی ندارد.

ضیغمی با گلایه از تبعیض‌های بخش دولتی اظهار کرد: متاسفانه بخش دولتی بدون در جریان گذاشتن بخش خصوصی، هر گاه منافذی برای تامین کالاهای اساسی کشور فراهم شده آن را به نفع خود تمام کرده و عهده‌دار آن شده است. لذا بحث تهاتر اگر روشی برای تامین ارز و فعالیت بخش خصوصی در حوزه نهاده‌های دامی باشد، به صورت قطعی مورد تایید و پشتیبانی بخش خصوصی خواهد بود.

درد مزمن بخش خصوصی در بخش نهاده‌ها و خوراک دام

وی ادامه داد: این در حالی است که دولت ها تنها در شعار دم از واگذاری تصدی‌های بخش دولتی به خصوصی می‌زند و خلاف اصل 44 قانون اساسی و سند چشم‌انداز عمل می‌کند. برای مثال در سنوات قبل هم در بحث تهاتر با روسیه و وارات از این کشور بخش خصوصی نادیده گرفته شد.

چرا زمین بازی نهاده‌های دامی در دست دولت است؟

این مقام مسئول با اشاره به اینکه بررسی آمارهای چهار سال گذشته حاکی از افزایش سال به سال سهم دولت ها و کاهش سهم بخش خصوصی در بازار نهاده‌های دامی است، گفت: تنها دلیل افزایش قدرت دولت ها در بازار نهاده‌های دامی، دسترسی آسان و مناسب به منابع ارزی نسبت به بخش خصوصی می‌باشد. در حالی که کارنامه دولت ها در تجارت موفق نبوده و هزینه‌های بیشتری را نسبت به بخش خصوصی تحمیل می‌کند.

عمده‌ترین کشورهای صادرکننده غلات به ایران

وی در بخش دیگر گفت‌وگو در خصوص صادرکنندگان غلات گفت: در حال حاضر، عمده‌ترین صادرکنندگان غلات، کشورهای آمریکای شمالی و جنوبی هستند و بیشترین حجم واردات ایران در بخش ذرت و سویا از آمریکای جنوبی و کشورهای برزیل و آرژانتین صورت می‌گیرد و در حوزه دریای سیاه، کشور اوکراین در تامین غلات ایران در رتبه‌های بعدی قرار دارد. همچنین روسیه و قزاقستان نیز سهم قابل توجهی را در تامین ذرت و جو ایران دارند.

دست بسته دولت برای بازی با سیاست‌های تعرفه غلات و خوراک دام

این مقام مسئول در خصوص تعرفه‌های اخیر روسیه برای صادرات غلات تصریح کرد: این تعرفه‌های صادراتی به صورت هفتگی از سوی دولت روسیه اعلام می‌گردد که منجر به تغییر نرخ خرید کالا برای کشورهای مصرف‌کننده می‌شود. البته با توجه به سهم حداقلی حقوق ورودی و سود بازرگانی در این تعرفه‌گذاری، ایران نمی‌تواند به صورت گسترده با سیاست‌های تعرفه‌ای برای کاهش هزینه‌های واردات بازی کند. بنابراین دولت ها باید با در نظر گرفتن واقعیت‌های حاکم بر عرصه‌های بین‌الملل، قیمت‌های جهانی و توجه به اقتصادی بودن فعالیت برای تجار این بخش، امکان تداوم نقش‌آفرینی بخش خصوصی را به عنوان یکی از تامین‌کنندگان مهم نهاده‌های دامی میسر کند.

البته با توجه به تحریم‌ها، ایران باید برای تنوع‌بخشی به مجراهای تامین و سیاست دفاع غیر عامل، منایع تامین کالاهای اساسی خود را به چند کشور محدود نسازد و مجراهای ورودی خود را متنوع‌تر کند.

این مقام مسئول درباره وضعیت واردات نهاده‌های دامی در شش ماه دوم سال گفت: با توجه به نیاز مستمر کشور برای واردات نهاده‌های دامی، حضور ایران در بازارهای جهانی منقطع نخواهد بود و همیشه یک حضور مداوم و مستمر دارد. البته شاخص‌هایی مانند میزان ورود متقاضیان به بازار، میزان محصولات عرضه شده و موجودی آن از سنوات قبل، شرایط آب و هوایی از مولفه‌هایی است که بر قیمت غلات در بازارهای جهانی اثرگذار خواهد بود.

چه زمانی باید نگران ورود هیجانی ایران به بازار جهانی باشیم؟/ خوراک دام

لذا مسئولان کشور باید با پیش‌بینی درست و ارزیابی وضعیت عرضه و تقاضا در بازارهای جهانی، شرایط اقتصادی را به گونه‌ای تعریف کنند که فعالان اقتصادی بتوانند در بهترین زمان، خرید کالا را با کمترین ارز مورد نیاز تامین کنند. از سوی دیگر، در صورت عدم تعیین تکلیف فعالان اقتصادی باید نگران ورود مقطعی، هیجانی و اجباری کشورمان به بازارهای جهانی باشیم که متاسفانه گاهی اوقات با سواستفاده فروشندگان و کشورهای تامین‌کننده مواجه خواهیم شد.

پرهیز از دخالت‌های دستوری در بازار نهاده‌های دامی؛ تصمیم کبری برای دولت

این فعال اقتصادی در پایان خاطرنشان کرد: در شرایط فعلی اگر دخالت های موردی و دستوری دولت ها در بازار داخلی نباشد و بازار کار خودش را در کنار نظارت دولت ها انجام دهد، تمام اعضای چرخه منتفع خواهند شد.