اعتبار واردکنندگان نهاده‌های دامی زیر تیغ تأخیر در تخصیص ارز
عضو اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دامی مطرح کرد
از اصلی‌ترین کالاهای وارداتی به کشور، می‌توان به نهاده‌های دامی اشاره کرد؛ به‌طوری‌که سهم 75 درصدی از نیاز کشور از طریق واردات تأمین می‌شود. با توجه به واردات گسترده نهاده‌های دامی، تخصیص ارز و ترخیص به‌موقع نهاده از گمرکات کشور نقش تأثیرگذاری در جلوگیری از ایجاد نوسان و گرانی در بازار گوشت و مرغ ایفا خواهد کرد که این روند نیز در حال حاضر در دست اجرا است. در آستانه شروع کار دولت جدید با مهندس طیباطیبا، عضو اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دامی به گفت‌وگو نشستیم تا وضعیت این بازار در ماه‌های آتی را بررسی کنیم.
به گفته طیباطیبا، در حال حاضر در بازار نهاده‌های دامی آرامش حاکم است و دولت چهاردهم باید در جهت حفظ و تثبیت این آرامش قدم بردارد؛ چراکه هیچ مشکلی در بخش تأمین نداریم و به میزان کافی در انبارها نهاده موجود است. حتی در بحث کنجاله برای میزان نیاز تا پایان سال واردات صورت گرفته است.
وی با تأکید بر این‌که دولت باید این روند بازار را حفظ کند، گفت: شفاف‌سازی حداکثری، یکی از نیازهای مهم بازار نهاده‌های دامی است؛ زیرا در سال‌های اخیر عملکرد وزارت جهاد در بخش‌هایی همچون چای دبش و شرکت آریو تجارت دچار ابهام و شائبه شده است؛ بنابراین با توجه به اختصاص ارز 28 هزار و 500 تومانی برای واردات نهاده‌های دامی، احتمال ورود رانت و فساد در این بخش بسیار بالاست و وزیر جهاد کشاورزی باید نسبت به این موضوع حساسیت ویژه‌ای داشته باشد که تنها راهکار آن شفاف‌سازی است؛ به‌گونه‌ای که باید گردش اطلاعات بسیار شفاف شود و اتفاقات پشت پرده و مخفی در این بخش صورت نگیرد.
عضو اتحادیه واردکنندگان نهاده‌های دامی در پاسخ به این پرسش که در بحث تجارت نهاده‌های دامی چه راهکارهایی را می‌توان برای کاهش ریسک‌های ناشی از نوسانات بازار و تحریم‌ها در نظر گرفت، گفت: با توجه به این‌که تأمین مواد غذایی مشمول تحریم‌ها نیست، در تأمین آن با مشکل و تحریم خاصی روبه‌رو نیستیم؛ بلکه بیشتر تصمیمات و شرایط داخلی همچون موضوعات تخصیص ارز، قوانین و شرایط تأمین و واردات و… مشکل‌آفرین است. در واقع تحریم‌های خارجی زمانی اثرگذار است که نتوانیم برای انتقال منابع پولی مسیرهای درستی را انتخاب کنیم یا در بحث اولویت‌بندی برای اختصاص ارز کالاهای اساسی با مشکل روبه‌رو شویم که متأسفانه در حال حاضر، تأمین و تخصیص ارز برای نهاده‌های دامی بیش از پنج ماه زمان می‌برد.
وی درباره وضعیت ذخیره‌سازی نهاده در بنادر مشکلات کیفی اظهار کرد: عمده مشکلات بحث ذخیره‌سازی به تحریم‌ها بازمی‌گردد، چراکه به دلیل تأخیر در تأمین منابع ارزی، کالا ممکن است حتی تا 8 ماه در داخل کشتی بر روی آب باقی بماند که این موضوع کیفیت کالا را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ از این رو، برای رفع این مشکل باید موضوع تخصیص ارز مدیریت شود تا کالای اساسی به‌موقع وارد کشور گردد. گاهی تجار ایرانی کالایی را خریداری می‌کنند؛ اما تا زمانی که با فروشنده خارجی تسویه مالی نکنند، اجازه تخلیه بار از کشتی صادر نمی‌شود. البته گاهی نیز ممکن است بار از کشتی تخلیه شود، اما صاحب کالا اجازه خروج کالا از انبار را نداشته باشد که این کار به رسوب کالا منجر خواهد شد. لذا رسوب کالا چه در کشتی و چه در انبارهای بنادر سبب افت کیفیت کالا خواهد شد.
ورود مدیریت نشده دولتی‌ها به واردات نهاده‌های دامی
طیباطیبا در ادامه با انتقاد از ورود مدیریت‌نشده شرکت‌های دولتی به بخش واردات نهاده‌های دامی گفت: متأسفانه دلسوزی‌ای که بخش خصوصی در قبال کیفیت و ارزش کالاهای اساسی وارداتی دارد، بخش دولتی ندارد. به‌طورمثال شاهد بوده‌ایم که شرکت پشتیبانی امور دام حجم زیادی جو را وارد کشور کرد که این کالا بیش از دو سال در انبارها باقی ماند و درنهایت نتوانستند آن را در بازار بفروشند. لذا علاوه بر این‌که از کیفیت کالا کاسته شد، هزینه کلانی نیز به بیت‌المال تحمیل گردید.
طیباطیبا با تأکید بر این‌که دولت باید بر اساس قانون به بخش واردات نهاده نگاه استراتژیک و تنظیم بازار داشته باشد، گفت: در حال حاضر از طریق سامانه بازارگاه می‌توان این بازار را کنترل کرد؛ چراکه بخش خصوصی کالای خریداری‌شده خود را در سامانه بازارگاه عرضه می‌کند که این موضوع ازنظر ترکیب بازار، نگهداری ذخایر استراتژیک و… قابل رصد است.
از سوی دیگر، دولت علاوه بر مقوله کنترل و نظارت بازار در بخش امکانات زیرساختی نیز دخیل است. متأسفانه ظرفیت تخلیه در اسکله‌های بنادر ضعیف است؛ به‌گونه‌ای که شاید روزانه 10 تا 15 هزار تخلیه صورت بگیرد. درصورتی‌که کشتی‌های ورودی به ایران یک تا دو ماه در نوبت تخلیه قرار دارند و این موضوع نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری درست در این بخش صورت نگرفته است.
وی همچنین خاطرنشان کرد: آرامش فعلی در بازار نهاده‌های دامی در حالت لب مرزی قرار دارد و به تصمیمات آتی وزارت جهاد کشاورزی بسیار وابسته است. بنابراین درصورتی‌که در ماه‌های آینده، مقوله تخصیص ارز و تعیین قیمت در کمیته ارزی به‌درستی مدیریت نشود، ممکن است در ماه‌های آینده برای تأمین بخشی از نهاده‌های دامی دچار مشکل شویم.
سه ماه است که کشتی جدیدی وارد بنادر جنوبی نشده!
از سوی دیگر، بر اساس اطلاعات، بیش از سه ماه است که هیچ کشتی ذرتی وارد بنادر جنوبی نشده است که این موضوع یک هشدار جدی است. ما انتظار داریم که وزیر جدید تمرکز ویژه‌ای بر بخش تخصیص ارزها داشته باشد، چراکه تأخیر در این موضوع، اعتبار واردکنندگان را مخدوش می‌کند که می‌تواند در آینده مشکل‌آفرین باشد.
دست آلوده سازمان‌ها در افزایش قیمت تمام‌شده کالاهای اساسی
طیباطیبا در پایان خاطرنشان کرد: متأسفانه در داخل کشور سازمان‌ها با فکر ایجاد درآمد برای خود، باعث شده‌اند که قیمت کالای اساسی در کشور افزایش یابد. زمانی که ارزش‌افزوده به‌صورت غیرمنطقی از کالای اساسی دریافت می‌شود، قیمت تمام‌شده کالا رشد می‌کند. به‌طورمثال وقتی هزینه انبارداری 400 درصد زیاد می‌شود، قیمت تمام‌شده کالای اساسی بالا می‌رود. وقتی ثبت سفارش و هزینه‌های تمدید بر اساس نرخ دلار آزاد حساب می‌شود، قیمت تمام‌شده کالای اساسی صعودی خواهد شد. لذا از مسئولان انتظار داریم به این مقوله‌ها توجه جدی داشته باشد تا قیمت تمام‌شده کالا معقول باشد.
