خط آهن رشت-آستارا؛ حلقه مفقوده برای پیوستن ایران به کریدور شمال- جنوب
رئیس کمیسیون حمل و نقل و لجستیک اتاق ایران
در حال حاضر حمل و نقل یکی از اجزای مهم اقتصاد ملی محسوب شده و به دلیل داشتن نقش زیربنایی تأثیر فراوانی بر فرآیند رشد اقتصادي کشور دارد.
بدون وجود شبکه حمل و نقل، تاسیسات و تجهیزات جانبی و ناوگان مطلوب تصور رشد و توسعه عمومی کشور غیرممکن به نظر می‌رسد. در رشد و توسعه اقتصاد و تجارت جهانی در مقطع زمانی فعلی و روند گسترش آن نمی‌توان نقش سیستم‌هاي حمل و نقل در بهینه‌سازي هزینه‌ها، زمان سفر، سرعت جا به جایی، ایمنی و سطح خدمات ارائه شده را انکار کرد.متاسفانه با وجود اهمیت فراوان این بخش، به دلیل ضعف مدیریتی و عملکرد دولت با ضعف‌های بسیاری در بخش لجستیک و زیرساخت‌ها روبه‌رو هستیم. برای واکاوی چالش‌های این بخش با مهندس رستمی، رئیس کمیسیون حمل و نقل و لجستیک اتاق ایران به گفت‌وگو پرداختیم.
فرصتی که به سادگی از کف ایران رفت!
به گفته رستمی عمر ناوگان حمل و نقل در ایران بسیار بالا است و وضعیت خوبی ندارد. از سوی دیگر قوانین دست و پاگیر و عدم برقراری ارتباطات و دیپلماسی درست با کشورهای همسایه همچون عراق و افغانستان سبب شده تا ایران نتواند از فرصت ایجاد شده در خلل جنگ روسیه و اوکراین برای ترانزیت کالا از روسیه به افغانستان و عراق استفاده کند. در حالی که رقبای ایران مانند ترکیه با پیگیری‌های مداوم توانستند از این فرصت استفاده کنند و ترکیه توانست از این جنگ بیشترین بهره‌برداری را از طریق تراتزیت کالاهای روسیه کسب کند.
وی در خصوص بهره‌برداری ایران از مزایای کریدور شمال -جنوب گفت: پیوستن ایران به کریدور شمال-جنوب هنوز به صورت قطعی عملیاتی نشده است و صرفا در حد شعار باقی مانده است و بخش‌هایی از آن در قسمت رشت و گیلان همچنان تکمیل نشده است.
علت عدم تمایل بخش خصوصی به سرمایه‌گذاری در بخش حمل و نقل
رستمی درباره وضعیت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در بخش حمل و نقل گفت: بخش خصوصی به دلیل عدم سوددهی و بازدهی نامناسب کمتر راغب به سرمایه‌گذاری در این بخش است چرا که اولا عمر ناوگان حمل و نقل در ایران بالا است و علاوه بر این حمل و نقل تک مسیر و یک سر خالی است و این عوامل در کنار بی توجهی دولت به بخش حمل و نقل سبب شده تا بخش خصوصی از سرمایه‌گذاری در این بخش امتناع بورزد.
در این شرایط بخش خصوصی با تعامل با سازمان بنادر در بخش بندری کشور اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند زیرا سوددهی آن قابل مقایسه با حمل و نقل جاده‌ای نیست.
سرعت لاک‌پشتی ایران برای رسیدن به استانداردهای جهانی در حوزه حمل و نقل
رئیس کمیسیون حمل و نقل درباره وضعیت سرعت حرکت حمل و نقل باری با استانداردهای جهانی گفت: متاسفانه جای افسوس دارد که سرعت حمل ونقل در ایران با استانداردهای جهانی بسیار فاصله دارد و حمل و نقل همسایگان ایران مانند ترکیه پیشرفت قابل توجهی داشته و ما پسرفت داشته‌ایم. یک زمانی کامیون‌های ترکیه که به ایران می‌آمد بسیار قدیمی بود اما در حال حاضر تمام آنان نوسازی شده است.
و متاسفانه تمام این عوامل سبب شده تا ایران در رتبه وضعیت حمل و نقل در قعر جدول باقی بماند.
وی در ادامه با گلایه از ادغام راهداری با حمل و نقل جاده‌ای گفت: ادغام این دو سازمان باعث شده تا 95 درصد مدیران وقت خود را صرف بخش راهداری کنند. همچنین هزینه‌های عمرانی بیشتر صرف راهداری شده و توجه کمتری به بخش حمل و نقل شده است.
بیگانه بودن بخش دولتی با حمل و نقل جاده‌ای
رستمی با اشاره به اینکه آن چیزی که شایسته حمل و نقل است در کشور اتفاق نیفتاده، گفت: متاسفانه بخش دولتی با بخش حمل و نقل جاده‌ای بسیار بیگانه است و توجهی به این بخش ندارد و علی‌رغم تمام پیگیری‌ها برای برگزاری جلسه با معاون اول رئیس جمهور و وزیر راه و شهرسازی برای بیان مشکلات و دغدغه‌ها هنوز موفق نشده‌ایم. مسئولان باید بدانند که حمل و نقل جز تاثیرگذارترین بخش‌های اقتصادی کشور است که تولید میسر نیست مگر این که حمل و نقل پویا داشته باشیم.
