فعالان آردساز سال پر تلاطمی را پشت سر گذاشتند و سال 99 را می‌توان یکی از سخت‌ترین سال‌ها برای تولیدکنندگان برشمرد .این سال نه‌تنها برای تولیدکنندگان آرد، بلکه برای تمام تولیدکنندگان، چالشهای بزرگی ایجاد کرد. البته در بازار FMCG (Fast Moving Consumer Goods کالاهای تند مصرف) این مسأله بيشتر نمود داشته است؛ زیرا عملاً با مایحتاج زندگی مردم ارتباط دارد. در میان صنایع اصلی و کالاهای اساسی، فراز و نشیب کارخانه‌های آرد بیشتر چشمگیر بوده است. مسائلی مانند بحران کرونا، بالا رفتن قیمت گندم از اول سال تاکنون، کارخانه‌های آرد را محکی جدی زد و فقط کارخانه‌هایی که توانایی بقا و تجربه مقابله با چنین بحران‌هایی را از پیش داشتند، توانستند سرپا بمانند و این سال سخت را پشت سر بگذارند.
ازجمله مشکلات مربوط به شیوع کرونا این بود که مشتریان ما نیروی انسانی را چه در تولید و چه در بحث زنجیره تامین به‌طور کامل در اختیار نداشتندو همین مسأله صدمات زیادی به صنایع وارد کرد. بحران دیگر در دوره کرونا این بود که به علت قرنطینه، فروشگاه‌ها، تولید کنندگان کیک و کلوچه و بیسکوییت و بسیاری از قنادی‌های زنجیره‌ای که بازار بزرگی از بازار را تشکیل می‌دادند، به حالت تعطیلی و نیمه تعطیلی درآمدند و ایجاد وقفه در تولید این صنایع، بازار را با سکون روبه‌رو کرد.
ازآنجاکه سود فعالان آردساز با میزان تولید آن ارتباط مستقیم دارد و هرچقدر تولید افزایش یابد، سود بیشتری عاید کارخانه‌ها می‌شود؛ بنابراین با کاهش تولید، سود کارخانه آرد نیز کمتر شده و موجب گردیده تولیدکنندگان آرد در انجام تعهدات بانکی و ایجاد خدمات رفاهی برای کارکنان خود با مشکلات زیادیمواجه شوند
شوک بزرگ به فعالان آردساز
از سوی دیگر گرانی مواد اولیه نیز مزید بر علت بوده است. در سال جاری گندم از سوی دولت گران شد و این مسأله تأثیر مستقیم روی قیمت آرد داشت که خود این موضوع، حدود یک ماه صنایع را دچار شوک بزرگی کرد.
البته فرصت‌هایی هم در این میان پیش آمد. فعالان آردساز وقتی دیدند برخی تأمین‌کنندگان نمی‌توانند کاملاً نیازهای آنها را پوشش دهند، تصمیم گرفتند برای تأمین نیازهای خود، به منابع مختلف و متعددی روی بیاورند.
از سوی دیگر، فعالان آردساز به فکر افتادند تا علاوه بر تهیه آرد معمول و همیشگی‌شان، آرد تخصصی نیز تولید کنند. این رویکرد جدید خلاقانه توانست بستر خوبی برای بقای کارخانه‌ها باشد.
راهکارهای توسعه بازار فعالات آردساز در 1400
اگر بخواهیم درباره گسترش فعالیت و پویایی بیشتر صنعت آرد در سال 1400 صحبت کنیم قطعا مهم‌ترین بحث، موضوع رونق بازار سرمایه است. در حال حاضر بازار سرمایه اجازه پویایی و توسعه فعالیت به تولیدکننده را نمی‌دهد؛ این در حالی است که هر تولیدکننده‌ای تمایل دارد کارش را گسترش دهد و به توسعه خود رونق ببخشد.
درواقع برای Market development و Product development یا همان توسعه بازار و گسترش تولید، نیاز هست تا وضعیت بازار و وضعیت محصول هرکدام جداگانه بررسی شود.
بازار آرد و محصول آرد هر دو جزو محصول و بازارهای قدیمی هستند. تنها راه افزایش فعالیت و پویایی آن در بحث آرد و خام فروشی آن، بحث Market penetration ( نفوذ در بازار) است و نفوذ در بازار مستلزم آن است که شما روی تولید بیشتر متمرکز شوید. بر این اساس، اگر تولیدکننده‌ای قصد گسترش کار خود را دارد، باید تولید خود را افزایش دهد و برای عرضه محصول خود در بازار نفوذ کند و به آن فشار بیاورد.
اما عده‌ای می‌خواهند محصول جدید را در بازار قدیمی عرضه کنند که در آن صورت، بحث Product development مطرح است و این توسعه محصول است که تولیدکننده را به سودآوری بیشتر می‌رساند.
به‌این‌ترتیب، گسترش فعالیت و سودآوری بیشتر هر تولیدکننده‌ای به خلاقیت و هوش مالی مدیران آن کارخانه بستگی دارد اینکه کدام راه را برای پویایی و رونق صنعت خود انتخاب کنند!
جایگاه حمایت دولت از فعالان آردساز آرد در 1400
مهم‌ترین حمایتی که دولت محترم، می‌تواند در سال 1400 از کارخانه آرد داشته باشد، این است که شرایط صادرات آرد را تسهیل ببخشد و این می‌تواند شامل کل زنجیره تأمین آرد بشود. در این زنجیره، حتی نیاز است که گندم از خارج کشور خریداری شده و یا گندم از داخل کشور جهت صادرات در اختیار تولیدکنندگان قرار گیرد . برای این کار، نیاز به اعتبار لازم، تخصیص کافی ارز، سهولت در تهیه و رفع مشکلات و هزینه‌های حمل بار است تا بتوانیم با کشورهایی که آرد تولید می‌کنند و در اختیار همسایه‌های ما ازجمله عراق، افغانستان، قطر و امارات قرار می دهند، توانایی رقابت داشته باشیم.
در حال حاضر بزرگ‌ترین رقیب ما ترکیه است، زیرا به‌راحتی گندم را با قیمت مناسب تهیه می‌کند با در اختیار قراردادن جوایزصادراتی و تسهیل امور بانکی برای تولیدکنندگان آرد کشورش را به عنوان یکی از تامین کنندگان بازارهای خیلی منطقه قرار دهد و از تمام ظرفیت ها و پتانسیل های تولید کشورش به نحو احسن استفاده می کند.
پیشنهاد آخر، بورس
در پایان لازم است به بحث بورس اشاره کنم. فعال‌سازی خرید گندم در بازار بورس، می‌تواند در قیمت تمام‌شده سهمِ بسزایی داشته باشد. رقابت در تعیین قیمت و خرید گندم درنهایت گندم را با قیمت مقرون‌به‌صرفه تری به دست کارخانه می‌رساند و بالطبع قیمت آرد نیز کاهش می‌یابد و درنهایت این مسأله به نفع تمام اقشار جامعه خواهد بود.
