اشتباهات اقتصادی که دولت رئیسی باید از آن درس بگیرد!

به اعتقاد اقتصاددانان، دولت روحانی به اندازه 200 سال اقتصاد ایران را بدهکار کرده است و دولت سیزدهم در بودجه سال 1400 با کسری حدود 470 هزار میلیارد تومانی رو به روست که بر اساس گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، دولت در تلاش است تا بودجه سال آینده را به گونه‌ای بچیند که کسری به حداقل برسد.

نگاشته در این شماره برای بازخوانی نقاط ضعف و قوت دولت دوازدهم و مواردی که دولت آقای رئیسی باید از آن درس بگیرد، با مهندس استیری، عضو هیئت مدیره اتاق بازرگانی ایران و امارات و فعال اقتصادی به گفت‌وگو پرداخته است.

به گفته استیری، بزرگ ترین مشکل بخش خصوصی در حوزه اقتصاد با دولت روحانی، تعدد بخش‌نامه‌ها بود و فعالان این حوزه به صورت روزانه با بخش‌نامه‌های مختلف از نهاد‌هایی همچون وزارت بهداشت، اقتصاد و دارایی، تأمین اجتماعی و… رو به رو بودند. از سوی دیگر، وضع مقررات متنوع در حوزه صادرات و واردات منجر شد تا تجار به مدت زمان طولانی دچار سردرگمی شوند و نتوانند برای رشد کسب و کار خود برنامه‌ریزی داشته باشند.

جایی که دولت روحانی، نفس تولیدکنندگان را به تنگ آورد

استیری ادامه داد: متأسفانه در زمان دولت روحانی، دخالت بانک مرکزی بسیار قابل توجه بود و این سازمان در حوزه قیمت‌گذاری بخش تجارت مربوط به بخش خصوصی بسیار دخالت می‌کرد. لذا این موضوع به تعطیلی بسیاری از واحدها و بنگاه‌های تولیدی منجر شد.

همچنین افزایش بی رویه نقدینگی در دوران آقای روحانی در کنار بی ثباتی نرخ ارز، کمر تولیدکنندگان را خم کرد.

وی با اشاره به این که در فعالیت تولیدی تجار در دولت روحانی ارتقا و توسعه ای  دیده نشد، گفت: عدم پایداری در کسب و کار، بی توجهی به تجارت بین‌الملل به ویژه با همسایگان، بخش دیگری از آفات سیاست‌های دولت روحانی برای اقتصاد بود.

از سوی دیگر، امضای برجام می‌توانست به نفع تولید کشور استفاده شود، برای مثال به جای آن که شرکت خودروسازی پژو یا رنو، ماشین‌های خود را روانه بازار ایران کنند، می‌توانستیم با انعقاد قراردادهایی، فناوری ساخت قطعه خودرو را به ایران وارد کنیم؛ در حالی که متأسفانه این موارد محقق نشد و گلوی ما همه جوره در حلقه دست غربی‌ها بود.

بهترین پاس گل‌های روحانی در حوزه اقتصاد

استیری درباره  نقات قوت دولت روحانی در حوزه اقتصاد گفت: خوشبختانه در زمان زمامداری هشت ساله آقای روحانی، تولید نفت از 1/1 میلیون بشکه به دو و نیم میلیون بشکه رسید. همچنین رشد صنعت فولاد نیز بسیار چشمگیر بود.

سبقت صادرات ایران از واردات پس از 80 سال

خوشبختانه تحریم‌های ناجوانمردانه سبب شد تا پس از 80 سال، صادرات نفتی ایران از واردات سبقت بگیرد و ایران از یک واردکننده محض خارج شود. علاوه بر این موضوع، در چند سال اخیر، پس از پاره شدن  برجام، تولیدات و تنوع محصولات ایرانی بسیار رشد پیدا کرد.

این عضو اتاق بازرگانی ایران در خصوص وضعیت صنعت کشاورزی در دولت روحانی گفت: در دولت دوازدهم صنعت کشاورزی رشد داشت و واردات غذا در این برهه به حداقل رسید؛ به گونه ای  که واردات غذا از حدود 8 میلیارد دلار در سال 90-91 به حدود 3 میلیارد دلار رسید. همچنین صادرات محصولات غذایی ایران به صورت رسمی و غیر رسمی نیز افزایش داشت.

وی در پاسخ به این پرسش که دولت رئیسی باید از کدام اشتباهات دولت روحانی در حوزه اقتصاد درس بگیرد، گفت: دولت سیزدهم باید دخالت‌های بانک مرکزی را به حداقل برساند و مانع  افزایش بی رویه نقدینگی در کشور شود.

مسئولان کشور باید قبول کنند که اقتصاد نسبت به بسیاری از مسائل ارجح است و قدرت‌های بزرگ دنیا به دلیل برخورداری از اقتصاد قوی، توانستند در تمام عرصه‌ها بتازند و پیشقدم باشند.

همچنین با توجه به پتانسیل‌های ایران در حوزه معدن، فولاد، کشاورزی و خاک مرغوب و حاصلخیز، دولت رئیسی می‌تواند با اتخاذ تدابیر مناسب و واردات فناوری روز دنیا در حوزه تولید محصولات کشاورزی و غذایی با کشورهای تراز اول دنیا مانند هلند برابری کند.

تولید انرژی‌های پاک، هوش مصنوعی، رباتیک، نانوتکنولوژی و بایو تکنولوژی و اقتصاد سلامت نیز از حوزه‌هایی است که در صورت توجه و بها دادن به آن، می­توان رشد محسوسی را برای کشور رقم زد.