صنعت روغن نباتی با والستگي 93 درصدی به واردات، از صنایع به‌شدت وابسته شناخته می‌شود؛ چراکه روغن خام استحصالی از دانه‌های روغنی کشت داخل، تنها می‌تواند حداکثر 150 هزار تن از نیاز سالانه 2 میلیون تنی روغن خام صنعت را تأمین کند.
علیرضا شریفی، دبیر انجمن صنايع روغن نباتی در گفت‌وگو با نگاشته ضمن بیان مقدمه فوق اظهار کرد: سال گذشته بیش از یک میلیون و 600 هزار تن روغن خام از خارج از کشور شامل حدود 800 هزار تن روغن آفتاب‌گردان، بیش از 500 هزار تن روغن پالم، حدود 250 هزار تن روغن سویا و حدود 40 هزار تن روغن کلزا وارد کشور شده است.
وی ادامه داد: با وجود حمایت‌های گسترده دولت از صنعت روغن نباتي كه منجر به بازاري بي التهاب و بي تنش توأم با وفور و عرضه گسترده امواع روغن به قيمتهاي مصوب شده ، متأسفانه این صنعت با چالش‌های گسترده‌ای در زمینه تأمین و تخصیص ارز مواجه است؛ به‌گونه‌ای که در حال حاضر صنعت روغن نباتي و ديگر وارد كنندگان روغن خام، بابت روغن‌هایی که وارد و ترخیص شده و عمدتاً مصرف شده است، حدود 400 میلیون یورو مطالبات ارزی از دولت دارد.
آخرین تخصیص ارز برای واردات روغن خام، تا پايان مهر 1402 بوده است
شریفی تصریح کرد: با توجه به اين كه آخرین تخصیص‌ارزهاي صنعت روغن نباتی مربوط به پایان مهر سال گذشته بوده است. چنانچه برای فرآیند سفارش به فروشنده خازجي، حمل کالا و ترخيص ، صرف زمانی یک‌ماهه لحاظ کنیم؛ به این نتیجه می‌رسیم که حداقل ٨ ماه مدت‌زمان انتظار تأمین ارز است که بار مالی بسیار بزرگ و گسترده‌ای را برای صنعت روغن نباتی به همراه دارد، زیرا این صنعت فاقد این حجم از منابع مالی است و باید به بازارهای مالي ارزي مراجعه کند؛ بازارهايي با ریسک‌های بزرگ و با نرخ‌های سود قابل‌توجه که عملاً تحميل هزینه‌های قابل‌توجهی بر روی قیمت تمام‌شده به دنبال خواهد داشت.
وی با تأکید بر انتظار صنعت روغن نباتی از دولت در جهت تعامل گفت: صنعت روغن نباتی همواره در مواقع بحراني یار و غمخوار دولت بوده است و متقابلاً انتظار منطقی صنعت نیز این است که دولت در مقاطع بحرانی دست صنعت را بگیرد.
دبیر انجمن صنايع روغن نباتی افزود: در مقاطعی، كارخانجات روغن نباتی مجبور به خریدهای گران از بازارهای جهانی شده بودند ولي متعاقبأ با کاهش قیمت‌های جهانی با درخواست دولت برای کاهش قیمت رو‌به‌رو شدند. این در حالی است که قيمت تمام شده صنعت ، بر اساس قیمت خريدهای گذشته و بر مبنای قیمت‌های خرید قبل بوده است؛ اما بااین‌حال صنعت روغن نباتی در جهت تأمین هدف دولت برای قرارگیری روغن در سفره مردم به حداقل قیمت، همکاری‌های لازم را در این خصوص با دولت انجام داد و قیمت‌ها را کاهش داد و دولت نیز متعهد به جبران شد ولي هنوز اقدام موثري در تسويه تعهداتي از اين دست، صورت نگرفته است.
برای مثال در اردیبهشت و مردادماه سال 1401 این اتفاق برای صنعت رخ داد که متأسفانه تاکنون این مابه‌التفاوت‌ها از سوی دولت پرداخت نشده است.
در بحث خرید دانه‌های روغنی کشت داخل نیز، در اجراي استراتژي واقع بينانه خود،، دولت عملاً خودرا كنار کشید و خرید دانه را به صنعت واگذار کرد که این اتفاق، ببش از ٥ هزار میلیارد تومان زیان برای صنعت روغن نباتی در پی دارد؛ لذا متقابلأ صنعت روغن نباتی انتظار دارد که دولت این اقدامات ارزشمند صنعت را جبران کند.
شریفی در پایان خاطرنشان کرد: اين منطقي است كه صنعت روغن نباتی نباید صرفاً نگاه بنگاه‌داری به‌ویژه در شرایط تحریم داشته باشد؛ اما تلاش صنعت و دولت بايد اين باشد که دیوار بی‌اعتمادی میان صنعت و دولت شکل نگیرد و منافع صنعت و دولت و منافع ملت ایجاب می‌کند که رابطه متقابل منطقی و منصفانه بلندمدت بین دولت و صنعت شکل بگیرد.
